Events
3AM
-
03 April 2010 03:00 AM
This event began 04/03/2010 and repeats every year until 04/04/2015
День Водяного (Водопол) – 3-го апреля.
В этот день Водяные и Русалки просыпаются от зимней спячки. Пробуждается Водяной голодный и ждет гостинцев от народа, взамен - оберегает. В этот же день - начало ледохода и разлива рек, токования глухарей. "Если лёд в этот день не пройдёт, то рыбный лов будет худой".
Водяной, в противоположность Домовому, отличается крайней недоброжелательностью к людям и в высшей степени злобным характером. В старину опасались, что он обязательно утопит каждого, кто перед купаньем забудет перекреститься. Или надумал искупаться в неурочный час.
День Водяного к рыбакам имеет самое непосредственное отношение. По поверьям, задобренный гостинцами Водяной смиряется, стережет рыбу, переманивает к себе больших рыбин из других рек, спасает рыболовов от бури и утопления, не рвет неводы и бредни.
Верили, что если нет во дворе скотины или она не приживается, нужно водяному принести в жертву лошадь, чтобы умилостивить его.
По другому поверью, лошадь утапливали рыбаки - 3-го апреля в полночь. Для этих целей, как правило, рыбаки покупали у цыган самую негодную лошадь.
Беларуская міфалёгія пра Вадзяніка больш разнастайная і трошкі адрозніваецца ад міфалёгіі на ўсходніх расейскіх землях.
Па-беларуску «Водяной» - Вадзянік, Вадзяны, Вадзяны дзед, Вірнік, Амутнік, Ціхоня. (напрыклад, Ціхоня – жыве ў стаячай вадзе вазёраў, студняў. Вірнік – у хуткай вадзе малых рэк, ручаёў.)
Кожны вадзянік імкнуўся мець уласны вадаём, часцей за ўсё з праточнай, “жывой вадой”, што цячэ з-пад зямлі. Гэта даволі брыдкая істота з азызлым жыватом, тонкімі нагамі і перапончатымі пальцамі. (У забагненых азёрах мог уяўляць гарбатага і барадатага старога з нагамі і хвастом, як у каровы.)
Вадзянік панаваў над усім вадаёмам, у тым ліку і над русалкамі, якія вымушаны былі быць яго наложніцамі.
Па сваіх уладаннях ён раз'яжджаў вярхом на соме. Можа ператварацца ў сама, шчупака ды іншую рыбу, а таксама ў чалавека.
Як і іншыя нячысцікі прыроднай прасторы, ён быў досыць варожы да людзей. Яго асноўныя заняткі — перакульванне лодак, блытанне рыбацкіх сетак, тапленне людзей (асабліва жанчын, калі ў вадаёме няма русалак , тых хто купаецца апоўдні і апоўначы, на Купалле ці Іллю – перыяды найбольшай актыўнасьці Вадзяніка).
Вадзянік - стары кавалер, у гэтым асаблівая бяда жанчын і асабліва дзяўчын: пры сваёй старэчай несамавітасьці ён любіць маладосьць і прыгажосьць.
На Беларусі лічылася, каб заручыцца падтрымкай Вадзяніка у рыбацкай справе, трэба заключыць з ім хаўрус: кінуць нацельны крыжык у ваду і вырачыся радні, платай Вадзяніку служыла душа.
Вадзянік любіць млыны, дзе часта бавіцца. Таму млынары прыносілі яму ў ахвяру жывую курыцу, а ў старажытнасці — нават жывое дзіця-сірату (па некаторым звесткам – у даўніну ў навакольлі Гародні).
Магутнасьць Вадзяніка залежыць ад памераў і небяспечнасьці ракі або возера. (Самы магутны Вадзянік у Нарачы?)
У адрозненні ад нячысцікаў-чалавекападобнікаў, смерць вадзяніка магла наступіць толькі пасля высыхання вадаёма ці штучнага злучэньня вадаёмаў (мажліва, калі іх станавілася двое, яны русалак не маглі падзяліць? ). Тады вадзянік ператвараўся ў камяк ілу. А вось таму, хто падбіраў гэты камяк і кідаў ў ваду, вадзянік адплочваў удзячнасцю ва ўсіх справах, звязаных з вадой, асабліва ў рыбалцы.